188.DZIEŃ DZIECKA DOROSŁEGO

MICHAŁ RZECZNIK

„88/89”

WIDNOKRĄG, PIASECZNO 2014

ILUSTROWAŁ PRZEMYSŁAW SURMA

[Można być innym, ale widzieć to samo, wiedzą to w Widnokręgu i udowadniają dzielnie]

Dawno, dawno temu, może w roku 1988, a może w 89, znalazłam 20 tysięcy. Jako, że czasy to zamierzchłe, 20 tysięcy było w jednym banknocie – kolor miał brązowy i była na nim jakaś pani – jak się teraz okazuje – Maria Skłodowska-Curie. Niosłam ten banknot jak skarb – bo w istocie okazał się skarbem – ja i mój Brat poszliśmy do Pewexu, przekroczyliśmy jego próg (do tej pory tylko przyklejaliśmy nosy do szyby) i kupiliśmy pierwsze LEGO. Debatom, który zestaw wybrać, nie było końca – to było co prawda moje 20 tysięcy, więc ja miałam decydujący głos, ale było to pierwsze LEGO, więc ta decyzja musiała być jednak wspólna – nie wyobrażałam sobie, żeby mój Brat w tym nie uczestniczył. Dokładnie nie pamiętam, ile czasu spędziliśmy w sklepie, dokładnie nie pamiętam, czy ekspedientka była cierpliwa, czy nie, pamiętam tylko, że wyszliśmy z zestawem, w którym było auto terenowe, kierowca w kowbojskim kapeluszu, drugi w czapce z daszkiem i z kamerą – to można powiedzieć była część dla mojego Brata, ja byłam zachwycona jednym małym elementem – małpką!

Takie wspomnienie pstryknęło we mnie przy lekturze komiksu Michała Rzecznika. Bo to zbiorek takich błysków i olśnień historiami z jego dzieciństwa, które wypadało „circa about” wtedy, gdy moje. Kilka zaledwie obrazów – kupowanie bloku czekoladowego (najlepsza historia!!!!), łowienie ryb z dziadkiem na nocnym jeziorze, ognisko z opowiadaniem o duchach, nowa zabawka Rubika, którą bardzo by się chciało mieć, spotkanie z cinkciarzem, kolejka pod sklepem, nawet nie wiadomo za czym i ogromna płachta gazety, jakich już teraz się nie drukuje, a za nimi rozpościera się świat cały!

To świat, który doskonale rozumiem, obrazy z dzieciństwa podobne do moich, tak samo brzmiące listy do Mikołaja, identyczne meblościanki, rowery składaki, syntetyczne fartuszki szkolne w granatowym kolorze, zbieranie butelek, które potem w cudowny sposób przemieniały się w słodycze, słowo „dolar”, który był synonimem „sezamie otwórz się!”. Może nie bawiłam się w Wałęsę i Bujaka, a w milicjantów i złodziei, ale oglądałam w telewizji wybory do późnych godzin nocnych, choć dawno powinnam spać. W powietrzu jednak zbyt wielkie wirowały emocje, żeby zamykać oczy...

To niezupełnie jest komiks dla dzieci dzieci. To raczej komiks dla dzieci dorosłych, które będą go czytać z nostalgią, tak, jak z nostalgią jest napisany. Będą się bowiem zderzać sprzeczne pokoleniowo interpretacje – ci młodsi potraktują go jak S-F (niemożliwe, że nie było czekolady! Wybory? Wielka nuda! Banany pod choinkę? Kto chciałby banany pod choinkę?????), ci starsi jak pamiętnik.

We mnie ten komiks wywołał dużo emocji, wiele myśli, obrazów. Pochylam się na przykład nad moim wspomnieniem za 20 tysięcy ze Skłodowską, biorę je w dłonie i jakaś dziwna łezka kręci się w oku – dziwne to były czasy! Z jednej strony ciężkie, mroczne, bez kolorów, za to z legendarnym octem na półkach, a z drugiej, przede wszystkim tej dziecięcej, pełne wyobraźni, świeżego powietrza, ekscytacji tak wieloma rzeczami – blokiem czekoladowym, zielonymi pomarańczami i małpką z zestawu LEGO, która miała zaledwie 3 centymetry wzrostu. Dziś zginęłaby w dziecięcym pokoju...

Przy czytaniu „88/89” myślałam jak innym jesteśmy pokoleniem od tego dzisiejszego, jak różni nas spojrzenie na świat, sposób zabawy – kto dziś będzie się bawił w okrągły stół?, jak dzieci z roku 88/89 bardzo chciałyby uchronić dzieci z 2014 przed nie-dostatkiem, nie-dobrobytem, nie-posiadaniem i jak miotają się pomiędzy tym nie-mieć i być szczęśliwym z wiatrem we włosach i w trampkach po bracie, a wszystkim czego dusza zapragnie, coca-colą i kolekcją zestawów LEGO, które są tuż tuż, tylko rękę wyciągnąć i brać...

[Dziękujemy trzem Mamom z ósemką Dzieci, które patrzą na Widnokrąg, że przyjęły nas w pewnym sensie do swojego grona i pozwoliły poczytać swoje książki]